Dünya Kadınlar Günü veya Dünya Emekçi Kadınlar Günü veya Dünya Kadın Hakları Günü… Farklı şekillerde kullanılsada 8 Mart tarihinde tüm dünyada kadınlar günü olarak farklı etkinliklerle kutlanıyor. 1977 yılında Birleşmiş Milletler 8 Mart gününü « Dünya Kadınlar Günü » olarak ilan etti.
Gündelik ve iş hayatında kadınların sarfettiği emeğin tanınması. kadının toplum içindeki yerinin öneminin bir kez daha hatırlatılması, kadın haklarının savunulması amacıyla bugün dünyada birçok etkinlik düzenleniyor. Hemen hemen tüm dünyada kutlanan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün tarihçesi ve çıkış nedeni konusunda birçok soru işareti bulunsada, bazı önemli tarihleri aşağıda belirttik.
İlk karar Sosyalist Kadınlar Konferansı’nda alındı
26-27 Ağustos 1910 yılında düzenlenen Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı sırasında Almanya Sosyal Demokrat Partisi liderlerinden Clara Zetkin, 1857 yılında yangında hayatını kaybeden 129 kadının anısına bahar aylarından bir gününün « Dünya Kadınlar Günü » olarak anılmasını önerdi. 17 ülkeden 100 kadının katıldığı konferansta yapılan öneri oybirliğiyle kabul edildi. Konferansı takip eden 1911 yılında Dünya Kadınlar Günü 19 Mart tarihinde ilk kez kutlandı. Yapılan etkinliklerde kadın hakları savunuldu ve kadınlara seçme-seçilme hakkı tanınması talep edildi.
Tarih olarak 8 Mart gününün başlangıcı 1921 yılında Moskova’da yapılan 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı’na denk geliyor. Konferansta alınan kararla daha 1910 yılınıda “Dünya Kadınlar Günü” ismi “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak değiştirildi. 1921 yılından sonra Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ne bağlı ülkelerde 8 Mart günü « Dünya Emekçi Kadınlar Günü » olarak anılmaya ve kutlanmaya başlandı.
Türkiye’de 1921 yılından itibaren başladı
8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk defa Türkiye’de 1921 yılında « Emekçi Kadınlar Günü » olarak kutlanmaya başlandı. Daha sonraki yıllarda kutlamalar devam ederken, Birleşmiş Milletler programı kapsamında 1975 yılında Türkiye’de « Türkiye 1975 Kadın Yılı » kongresi yapıldı.
Dünyada bir Kadınlar Günü Amerika Birleşik Devletleri’nde ise ancak 1960 yılında yapılan etkinliklerle başladı.
1977 yılında Birleşmiş Milletler tarafından resmi olarak ilan edildi
16 Aralık 1977 tarihli oturumunda Birleşmiş Milletler aldığı bir kararla 8 Mart gününü « Dünya Kadınlar Günü » olarak ilan etti. Birleşmiş Milletler bildirgesinde 1857 tarihine atıfta bulunulmadı.
Fransa’da ancak 1982 yılında resmi olarak kutlanıyor
Kadın Hakları’ndan Sorumlu Devlet Bakanı Yvette Roudy’nin girişimiyle Fransa’da 8 Mart « Dünya Kadın Hakları Günü » olarak ilan edildi. 8 Mart 1982 yılında dönemin Cumhurbaşkanı François Mitterand, Elysee Sarayı’nda verdiği bir resepsiyona 450 emekçi kadını davet etti.
1857 tarihi kimi tarihçiye göre bir efsane kimi tarihçiye göre ise bir gerçek
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün kaynağı olarak gösterilen 1857 yılı olayları kimi tarihçi tarafından red ediliyor. Bazı tarihçiler o tarihte ABD’de böyle bir olayın yaşanmadığını savunurken, birçok tarihçi ise olayların yaşandığını ve 129 kadının hayatını kaybettiğini belirtiyor.
Kimi tarihçinin anlatımlarıyla olaylar şu şekilde meydana geldi :
1857 yılında ABD’de grevler sırasında mahsur kaldıkları fabrikada çıkan yangın sonucu hayatını kaybeden 120 emekçi kadının anısına başlatılan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, bu güne kadar farklı isimlerle anıldı.
Tarihler 8 Mart 1857’yi gösterirken, Amerika Birleşik Devletleri’nin New York kentinde yaklaşık 40 bin dokuma işçisinin daha iyi koşullar için düzenlediği grevler kapsamında, bir tekstil fabrikasında çalışanlar da eyleme katıldı. Grev kararının ilan edilmesiyle fabrikayı önceden abluka altına alan polis ekipleri, işçileri dışarı çıkarmak için operasyon düzenledi. Polis saldırılarına karşı koyan işçiler fabrikanın kapılarını kilitledi. Çatışmalar sırasında fabrikada yangın çıkarken, kapının önüne yapılmış barikatlar yüzünden 120 emekçi kadın içiride mahsur kaldı. Dışarı çıkamayan kadınlar hayatını kaybetti.
